Basisbibliotheek

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen

Die BasisbibliotheekDuizend sleutelteksten uit de cultuurgeschiedenis van de Lage Landen (niederländisch; etwa: Basisbibliothek – Tausend Schlüsseltexte aus der Kulturgeschichte der niederländischen Länder) besteht aus einer Liste von tausend Werken der niederländischen Literatur, die für das niederländische Spracherbe von Bedeutung sind.

Szenen aus der Eneide von Heinrich von Veldeke (nach einer Handschrift des 15. Jahrhunderts)

Kurzeinführung

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Die Liste wurde 2008 in der Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (Abk. DBNL, dt. Digitale Bibliothek für niederländische Literatur) veröffentlicht.[1] Über die Auswahl der rund tausend Werke wurde lange nachgedacht und debattiert, bis ein Konsens erzielt wurde.[2] Bei mehreren dieser Werke handelt es sich um Listen, wie z. B. frühe Wörterbücher, Liederlisten, Rezepte, Biografien oder enzyklopädische Zusammenstellungen von Informationen wie mathematische, wissenschaftliche, medizinische oder botanische Nachschlagewerke. Weitere Stücke sind frühe literarische Übersetzungen aus anderen Ländern, Geschichtsbücher, Tagebücher aus erster Hand und veröffentlichte Korrespondenz. Die Originalwerke können über den Namen des Autors gefunden werden. Chronologisch ist die Liste untergliedert in: Mittelalter, Goldenes Zeitalter, 18. Jahrhundert, 19. Jahrhundert, 20. Jahrhundert (bis 1930er Jahre), 21. Jahrhundert.

Die folgende Übersicht erhebt keinen Anspruch auf Aktualität oder Vollständigkeit. Sie folgt die Liste der ersten 500 Werke bis in die 1930er Jahre des 20. Jahrhunderts (die folgende Liste ist somit noch unvollständig).[3]

Liste (Auswahl)

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
Jahr Autor Titel
ca. 1180 Heinric van Veldeke Eneide (Eneasroman)
13. Jhd. anonym Dietsche Catoen (Der deutsche Kato)
13. Jhd. Jacob van Maerlant Alexanders geesten (Die Taten Alexanders des Großen)
13. Jhd. anonym Van smeinscen lede
13. Jhd. anonym Limburgse sermoenen
13. Jhd. anonym Roman van Lancelot
13. Jhd. Penninc, Pieter Vostaert und anonym De jeeste van Walewein en het schaakbord
13. Jhd. Hadewijch Strofische gedichten
13. Jhd. Hadewijch Brieven (Briefe)
nach 1250 Jacob van Maerlant Heimelykheid der heimelykheden
ca. 1266 Jacob van Maerlant Der naturen bloeme
ca. 1274 anonym Het leven van Lutgart
1275–1300 anonym Van den vos Reynaerde
ca. 1288-1294 Jan van Heelu Rymkronyk betreffende den slag van Woeringen van het jaer 1288 (Reimchronik über die Schlacht von Worringen im Jahr 1288)
ca. 1290 Melis Stoke Rijmkroniek van Holland (Chronik der Grafschaft Holland in Reimform)
Ende 13. Jhd. Jan I van Brabant Lyriek
Ende 13. Jhd. anonym De natuurkunde van het geheelal
2. Hälfte 14. Jhd. Geert Grote Contra turrim Traiectensem
ca. 1300 anonym Het Luikse diatessaron
14. Jhd. Gerard Zerbolt van Zutphen De libris teutonicalibus (Von den deutschen Büchern)
14. Jhd. Geert Grote Getijdenboek (Gezeitenbuch)
1300–1325 Jacob van Maerlant Spiegel historiael (5 Teile)
1300–1325 Jan van Boendale Brabantsche Yeesten
ca. 1310 Johan Yperman Cyrurgie
1315–1335 Lodewijk van Velthem Spiegel historiael. Vijfde partie
1325–1328 Jan van Boendale Der leken spieghel (Der Laienspiegel)
1351 anonym Antidotarium Nicolaï
1351 Jan de Weert Spieghel der sonden of nieuwe doctrinael
1356 anonym Blijde Inkomst van de hertogen van Brabant Johanna en Wenceslas
1359 Jan van Ruusbroec Een spieghel der ewigher salicheit (Ein Spiegel der ewigen Seligkeit)
1380–1425 anonym Van sente Brandane
1400–1420 anonym Abele spelen
15. Jhd. anonym Der byen boeck
ca. 1400 anonym Het Gruuthuse-handschrift
ca. 1400 anonym Die bouc van seden
15. Jhd. anonym De bouc van den ambachten (Buch der Handwerke)
15. Jhd. anonym De Geomantie in het Middelnederlands (Geomantie auf Mittelniederländisch)
ca. 1404 Dirc van Delf Tafel van den Kersten ghelove (Tafel vom christlichen Glauben)
ca. 1405 anonym Der vrouwen heimelijcheit (Die Geheimnisse der Frauen)
1410–1415 anonym Ridderboec (Ritterbuch)
ca. 1411 Dirc Potter Der minnen loep
1436 Magister Jacobus Computus Magistri Jacobi (Komputistik des Magisters Jacobus)
ca. 1440 Thomas a Kempis De imitatione Christi (mittelniederländische Übersetzung)
1477 anonym Bible in duytsche (Delftse Bijbel 1477) (Delfter Bibel 1477)
1477 anonym Groot Privilege
1485 Bartholomeus Engelsman Van den proprieteyten der dinghen (Übersetzung von Jacob Bellaert)
ca. 1496 anonym Elckerlijc
Ende 15. Jhd. anonym Die 100 capittelen van astronomijen (Hundert Kapitel über Astronomie)
16. Jhd. anonym Saul ende David (Saul und David)
16. Jhd. Johannes Coninck Cirurgia of Hantgewerck int lichame der menschen
1512 anonym Jan van Beverley
1513 anonym Tbouc van wondre
ca. 1514 anonym Een notabel boecxken van cokeryen (Ein bemerkenswertes Buch über das Kochen)
1516 anonym Een schoone historie van Margriete van Limborch ende van Heyndric haren broeder
1517 Cornelius Aurelius Die cronycke van Hollandt (Chronik von Holland)
1525 anonym Dat batement van recepten (Sammlung von Rezepten)
1528 Anna Bijns Schoon ende suverlijc boecxken inhoudende veel constige refereinen (refreinen uit 1528)
1530 Jan van Naaldwijk Van Brabant die excellente cronike
1531 Andries de Smet Die excellente cronike van Vlaenderen
1535 Christiaen van Vaerenbraken Conste van musike oft vanden Sanghe
1537 David Joris Een geestelijck liedt-boecxken (Ein geistliches Liederbuch)
1539 anonym Een devoot ende profitelyck boecxken
1539 anonym De Gentse Spelen van 1539 (Die Genter Spiele von 1539)
1540 Willem van Zuylen van Nyevelt Souterliedekens
1544 anonym Antwerps liedboek (Antwerpener Liederbuch)
1548 Matthijs de Castelein De const van rhetoriken (Die Kunst der Rhetorik)
ca. 1550 Joos Lambrecht Naembouck (ein niederländisch-französisches Wörterbuch)

Goldenes Zeitalter

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
Jahr Autor Titel
1554 Menno Simons Uytgangh ofte bekeeringhe
1557 Ambrosius Zeebout Tvoyage van Mher Joos van Ghistele
1560 Desiderius Erasmus Lof der Zotheid (Lob der Torheit – niederländische Übersetzung des lateinischen Originalwerks von 1511)
1561 Eduard de Dene Testament rhetoricael
1562 anonym Het Offer des Heeren
1562 Anthonis de Roovere Rethoricale wercken (bewerkt door Eduard de Dene)
1563–1564 Willem van Haecht Dwerc der Apostelen
1565 Lucas de Heere Den Hof ende Boomgaert der Poësien
1565–1574 Godevaert van Haecht Kroniek over de troebelen van 1565 tot 1574 te Antwerpen en elders (Chronik der Unruhen von 1565 bis 1574 in Antwerpen und anderswo)
1566 Pieter Datheen De Psalmen Davids
1566 Lodovico Guicciardini Beschrijvinghe van alle de Neder-landen
1566–1568 Marcus van Vaernewyck Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568
1568 Johan Radermacher Voorreden vanden noodich ende nutticheit der Nederduytscher taelkunste
ca. 1568 Jan van der Noot Het bosken
1569 anonym Historie van broer Cornelis
1569 Filips van Marnix van Sint-Aldegonde De bijencorf der H. Roomsche Kercke (Bienenkorb der heiligen römischen Kirche)
1574 Hans Vanacker Geuzenliedboek
1574 Marcus van Vaernewyck De historie van Belgis
1576–1579 Andries Vierlingh Tractaet van dyckagie
1581 Pontus de Heuiter Nederduitse orthographie
1581 anonym Plakkaat van Verlatinge
1581 Willem van Oranje Apologie van Willem van Oranje
1584 H.L. Spiegel Twe-spraack vande Nederduitsche letterkunst (Dialog über die nederduitsche Dichtkunst)
1584 Justus Lipsius Twee boecken vande stantvasticheyt
1585 Simon Stevin De Thiende
1585 Dirck Volkertsz. Coornhert Zedekunst dat is wellevenskunste
1586 Simon Stevin Uytspraeck van de weerdichheyt der Duytsche tael (uit: De Beghinselen der Weeghconst)
1588 Lucas Janszoon Waghenaer Spiegel der zeevaert
1590 Simon Stevin Het burgherlyck leven
1591 Dirck Adriaensz. Valcooch Den reghel der Duytsche schoolmeesters
1596 Jan Huyghen van Linschoten Itinerario
1598 Gerrit de Veer Waerachtighe beschryvinghe van drie seylagien
1599 Cornelius Kiliaan Etymologicum Teutonicae Linguae
17. Jhd. Passchier de Fyne Het leeven en eenige bysondere voorvallen
1604 Karel van Mander Het schilder-boeck
1605–1608 Simon Stevin Wisconstighe gedachtenissen
1610 Willem Baudartius Morghen-wecker der vrye Nederlantsche Provintien
1610 Hugo de Groot Tractaet vande oudtheyt vande Batavische nu Hollandsche republique (Über das Alter der Batavischen Republik)
1612 Jacob van der Schuere Nederduytsche spellinge
1612 Willem Meerman Comoedia vetus
1613 Justus de Harduwijn De weerliicke liefden tot Roose-mond
1614 Roemer Visscher Sinnepoppen
1614 H.L. Spiegel Hert-spiegel
1616 Daniël Heinsius Nederduytsche poemata
1618 Nicolaus Mulerius Hemelsche trompet morgenwecker
1619 Jacob Cats Aenmerckinghe op de tegenwoordige steert-sterre
1620 Anthoni Smyters Epitheta
1623 anonym Zeeusche Nachtegael
1625 Hugo de Groot De iure belli ac pacis
1625 Jacob Cats Houwelick
1626 Adriaen Valerius Nederlandtsche gedenck-clanck
1630 Dirck Volkertsz. Coornhert Werken (3 Teile)
1630 Jacobus Revius Over-Ysselsche sangen en dichten
1631 Salomon de Bray Architectura moderna ofte bouwinge van onsen tyt
1632 Caspar Barlaeus Mercator sapiens
1637 Jacob Cats Trouringh
1637 anonym Biblia, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)
1641 Jan Adriaanszoon Leeghwater Haerlemmermeerboeck
1642–1647 P.C. Hooft Nederlandsche Historien
1642 Philips Angel Lof der schilder-konst
1644 Dirck Pietersz. Pers Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants
1644 Johan de Brune Wetsteen der vernuften
1646 Adriaan Poirters Het masker van de wereldt afgetrocken
1646 Willem IJsbrantsz. Bontekoe Journael ofte gedenckwaerdige beschrijvinge
1649 A.L. Kok Ont-werp der Neder-duitsche letter-konst
1650 anonym 't Muyder-spoockje
1651 Jeremias de Decker Goede vrydag ofte Het lijden onses heeren Jesu Christi
1652 anonym Het Hollants wijve-praetjen
1652–1662 Jan van Riebeeck Dagverhaal
1652 Anna Maria van Schurman Opuscula Hebraea Graeca Latina et Gallica
1653 Constantijn Huygens Hofwijck
ca. 1657 Jan Zoet 't Groote visch-net
1657 Jan Six van Chandelier Poësy
1658 Jan Amos Comenius Portael der saecken en spraecken
1659 Abraham Palingh 't Afgerukt mom-aansight der tooverye
1660 Johan van Beverwijck Schat der gesontheyt
1660 Jan Baptista van Helmont Dageraed
1662 Pieter de la Court Interest van Holland, ofte gronden van Hollands-Welvaren
1662 Cornelis de Bie Het gulden cabinet van de edel vry schilderconst
1667 Constantijn Huygens Zee-straet
1668 Adriaan Koerbagh Een bloemhof van allerley lieflijkheyd sonder verdriet
1669 Aernout van Overbeke Geestige en vermaecklycke reijs beschrijving naar Oost-Indiën
1671 Jan Luyken Duytse lier
1671 Johan de Witt Waerdye van lyf-rente naer proportie van los-renten
1672 anonym Hollants venezoen, en geopent voor de liefhebbers van 't vaderlandt
1672 anonym D'oprechte Oranje oogen-salf
1677 Baruch Spinoza Postuum uitgegeven werken (Posthum veröffentlichte Werke)
1677 Andries Pels Q. Horatius Flaccus dichtkunst op onze tijden en zeden gepast
1677 Baruch Spinoza Ethica
1678 Willem Godschalck van Focquenbroch Afrikaense Thalia
1678 Cornelis Bontekoe Tractaat van het excellenste kruyd thee
1678 Samuel van Hoogstraten Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst: anders de zichtbaere werelt
1681 anonym 't Amsterdamsch hoerdom
1682 Hieronymus Sweerts oddige en ernstige opschriften, op luyffens, wagens, glazen, uithangborden en andere taferelen
1682 Geerardt Brandt Het leven van Joost van den Vondel
1687 Lieven van Waarmond Hollands koors
1687 Gerard Brandt Leven en bedryf van den heere Michiel de Ruyter
1688 Josseph de la Vega Confusion de Confusiones
1690 Govert Bidloo Ontleding des menschelyken lichaam
1690 Jan van der Heyden Beschryving der nieuwlijks uitgevonden en geoctrojeerde slang-brand-spuiten, en haare wyze van brand-blussen, tegenwoordig binnen Amsterdam in gebruik zijnde
1690 Nicolaas Witsen Aaloude en hedendaagsche scheeps-bouw en bestier
1691 Johannes Duijkerius Het leven van Philopater
1691–1693 Balthasar Bekker De betoverde wereld
1692–1702 Pieter Rabus De boekzaal van Europe
1695 Nicolaas Heinsius Den vermakelyken avanturier

18. Jahrhundert

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
Jahr Autor Titel
1700 anonym De kloekmoedige land een zee-heldin (Die tapfere Land- und Seeheldin)
1703 Frederik van Leenhof Den hemel op aarden (Der Himmel auf Erden)
1705 Lukas Rotgans Eneas en Turnus (Eneas und Turnus)
1707 Gerard de Lairesse Groot schilderboek
1708 Lukas Rotgans Boerekermis
1708 Jan Luyken Beschouwing der wereld
1708 Hendrik Smeeks Beschryvinge van het magtig Koningryk Krinke Kesmes
1710 Lambert ten Kate Gemeenschap tussen de Gottische spraeke en de Nederduytsche
1710 anonym Nederduitse en Latynse keurdigten
1711 Jakob Zeeus De wolf in 't schaepsvel
1711 Cornelis de Bruyn Reizen over Moskovie
1714 Pieter Langendijk Het wederzyds huwelyksbedrog
1714 Jan Luyken Geestelyke brieven
1716–1722 Hubert Kornelisz. Poot Mengeldichten
1718–1721 Arnold Houbraken De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (3 Teile)
1719 Balthazar Huydecoper Achilles
1720 Lambert Bidloo Panpoëticon Batavum
1720 anonym Het groote Tafereel der dwaasheid
1720 Bernard Nieuwentijt Het regt gebruik der werelt beschouwingen
1723 Lambert ten Kate Aenleiding tot de kennisse van het verhevene deel der Nederduitsche sprake (2 Teile)
1730 Balthazar Huydecoper Proeve van taal- en dichtkunde
1731–1735 Justus van Effen De Hollandse Spectator
1733 anonym Nieuwe verhandeling vande hoofsche welgemanierdheyt
1737 Jan Swammerdam Bybel der natuure of historie der insecten (2 Teile)
1741 Herman Boerhaave Kortbondige spreuken wegens de ziektens
1742 Willem van Haren Leonidas
1744 Frederik Ruysch Alle de ontleed- genees- en heelkundige werken
1746 anonym De volmaakte Hollandsche keuken-meid
1746 Albertus Frese & Christiaan Schaaf De electriciteit; of Pefroen
1748 anonym De weergalooze Amsterdamsche kiekkas
1749–1759 Petrus Loosjes Azn & Jan Wagenaar Vaderlandsche historie
1754 anonym Karmans kermis-wensch
1756 Jan Willem Kals Neerlands hooft- en wortelsonde
1763–1774 verschiedene Autoren De Denker (Zeitschrift in 12 Nummern)
1766 R.M. van Goens 'Vrymoedige bedenkingen over de vergelyking der oude dichteren met de hedendaegschen'
1766 Juliana Cornelia de Lannoy Aan mynen geest
1769 Onno Zwier van Haren Agon, sultan van Bantam
1769 Johannes le Francq van Berkhey Natuurlyke historie van Holland. Eerste deel
1770 Petrus Camper Berigt van den zaaklyken inhoud van twee lessen
1773 anonym Het boek der psalmen
1775 anonym Ongelukkige levensbeschrijving van een Amsterdammer
1777–1779 Jan Floris Martinet Katechismus der natuur (4 Teile)
1778–1782 Hieronymus van Alphen Kleine gedigten voor kinderen
1779 Jan Floris Martinet Kleine katechismus der natuur voor kinderen
1780 Willem van Hogendorp Kraspoekol, jegens de slaaven
1781 Aagje Deken & Betje Wolff Economische liedjes
1781 Martinus van Marum Schets der elektriciteit-kunde
1781 J.H. Swildens Vaderlandsch A-B boek voor de Nederlandsche jeugd
1781 Joan Derk van der Capellen tot den Pol Aan het volk van Nederland
1781 Simon Stijl Het leven van Jan Punt
1782 Aagje Deken & Betje Wolff Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart
1782 Willem Emmery de Perponcher Onderwijs voor kinderen
1782 Jacobus Bellamy Gezangen mijner jeugd
1783 Rhijnvis Feith Julia
1784–1793 Rhijnvis Feith Brieven over verscheide onderwerpen (6 Teile)
1784–1786 A. Mens Jansz De Poetische Spectator
1786 Marten Corver Tooneel-aantekeningen
1788 Johannes Kinker De Post van den Helicon
1788 Jan Baptist Verlooy Verhandeling op d'onacht der moederlyke tael in de Nederlanden
1788–1797 Willem Ockerse Ontwerp tot eene algemeene characterkunde (3 Teile)
1789 anonym De zingende Kees
1789–1807 anonym Volks-liedjens
1792 Gerrit Paape Mijne vrolijke wijsgeerte in mijne ballingschap
1794 Herman Willem Daendels Aan zyne Geldersche en Overysselsche landgenooten
1794 Elisabeth Maria Post Gezangen der liefde
1797 Matthijs Siegenbeek Redevoering over het openbaar onderwijs in de Nederduitsche welsprekendheid
1798 anonym Ontwerp van staatsregeling voor het Bataafsche volk

19. Jahrhundert

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
Jahr Autor Titel
1800 Hendrik van Wijn Historische en letterkundige avondstonden (Historische und literarische Abende)
1805 Petrus Weiland Nederduitsche spraakkunst (Niederdeutsche Sprachkunst)
1806 Jacob Haafner Lotgevallen op eene reize van Madras over Tranquebaar naar het eiland Ceilon (Schicksale auf einer Reise von Madras über Tranquebar zur Insel Ceylon)
1809 Willem Bilderdijk De kunst der poëzy (Die Kunst der Poesie)
1810 Jeronimo de Vries Proeve eener geschiedenis der Nederduitsche dichtkunde
1818 Jan Frans Willems Aen de Belgen. Aux Belges
1818 Johannes van den Bosch Verhandeling over de mogelijkheid, de beste wijze van invoering, en de belangrijke voordeelen eender algemeene armen-inrigting in het Rijk der Nederlanden, door het vestigen eener Landbouwende Kolonie in deszelfs Noordelijk gedeelte
1818 Johannes van den Bosch Nederlandsche bezittingen in Azia
1819–1824 Jan Frans Willems Verhandeling over de Nederduytsche tael- en letterkunde
1820 Lodewijk Napoleon Bonaparte Geschiedkundige gedenkstukken en aanmerkingen over het bestuur van Holland (3 Teile)
1821–1827 P.G. Witsen Geysbeek Biographisch anthologisch en critisch woordenboek der Nederduitsche dichters (6 Teile)
1823 Isaäc da Costa Bezwaren tegen den geest der eeuw
1824 Willem de Clercq Verhandeling ter beandwoording der vraag welken invloed heeft vreemde, inzonderheid de Italiaansche, Spaansche, Fransche en Duitsche, gehad op de Nederlandsche taal- en letterkunde sints het begin der vijftiende eeuw tot op onze dagen?
1825 Jacob Eduard de Witte Fragmenten uit de roman van mijn leeven
1830–1862 A.H. Hoffmann von Fallersleben Horae Belgicae
1831 anonym De Belgische grondwet van 7 februari 1831
1832–1853 Willem Bilderdijk Geschiedenis des vaderlands
1832 Aarnout Drost Hermingard van de Eikenterpen
1834–1835 Van Engelen, van Martinet, Nomsz, P. Loosjes, Dr. Simon de Vries & Hoffham De muzen
1835–1847 G. Groen van Prinsterer Archives ou correspondance inédite de la maison d'Orange-Nassau (Première série)
1835 Jacob Geel Gesprek op den Drachenfels
1836 Jacob van Lennep De roos van Dekama
1837–1846 Jan Frans Willems Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands
-1837 verschiedene Autoren De Gids (Zeitschrift)
1838 Jan Frederik Oltmans De schaapherder
1838 Hendrik Conscience De Leeuw van Vlaenderen (Der Löwe von Flandern)
1840 A.L.G. Bosboom-Toussaint Het huis Lauernesse
1842–1866 Jean Baptiste David Vaderlandsche historie (11 Teile)
1842–1844 verschiedene Autoren (u. a. J.J.L. ten Kate) Braga: dichterlijke mengelingen (Zeitschrift)
1843 C.E. van Koetsveld Schetsen uit de pastorij te Mastland
1845 Hendrik Conscience Geschiedenis van België
1847 G. Groen van Prinsterer Ongeloof en revolutie
1850 F.A. Snellaert Schets eener geschiedenis der Nederlandsche letterkunde
1851 C.W. Opzoomer De weg der wetenschap
1851 Frederik Kaiser De geschiedenis der ontdekkingen van planeten
1852 Willem Gerard Brill Nederlandsche spraakleer (3 Teile)
1854 W.R. van Hoëvell Slaven en vrijen onder de Nederlandsche wet
1857 Christiaan Kramm De levens en werken der Hollandsche en Vlaamsche kunstschilders, beeldhouwers, graveurs en bouwmeesters, van den vroegsten tot op onzen tijd
1857 W.J. Hofdijk Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde
1858–1862 P.J. Harrebomée Spreekwoordenboek der Nederlandsche taal
1858 Petrus Weiland Kunstwoordenboek
1858 Conrad Busken Huet Brieven over den Bijbel
1859 W.A. Holterman De lucht
1859 De Schoolmeester Brieven van de Schoolmeester
1860 Multatuli Max Havelaar of de koffiveilingen der Nederlandsche Handelmaatschappy
1860 Philippus Wilhelmus van Heusde De Socratische school of Wijsgeerte voor de negentiende eeuw
1861 Julien Wolbers Geschiedenis van Suriname
1861 Jan Pieter Heije Al de kinderliederen
1861 Jan de Pottre Dagboek 1549-1602 (bewerkt door B. de St. Genois)
1861–1863 Isaäc da Costa Kompleete dichtwerken (bewerkt door J.P. Hasebroek)
1862–1877 Multatuli Ideën (7 Teile)
1863 J.J. Cremer Fabriekskinderen
1863–1913 R.C. Bakhuizen van den Brink Studiën en schetsen over vaderlandsche geschiedenis en letteren (5 Teile)
1864 I.M. Calisch & N.S. Calisch Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal
1865 Jacob van Lennep De vermakelijke spraakkunst
1866 J.J.L. ten Kate De schepping
1867–1868 Jan ter Gouw & Jacob van Lennep De uithangteekens
1868–1885 Conrad Busken Huet Litterarische fantasien en kritieken (26 Teile)
1868 Conrad Busken Huet Lidewyde
1869 Willem de Clercq Naar zijn dagboek (bewerkt door Allard Pierson)
ca. 1870 Anton Bergmann Ernest Staas
1870 Willem van Hildegaersberch Gedichten (bewerkt door W. Bisschop & E. Verwijs)
1871–1925 C.P. Hooft Memoriën en adviezen (2 Teile)
1871 Jan ter Gouw De volksvermaken
1872 P.A.S. van Limburg Brouwer Akbar, een oostersche roman
1872 Jan Rudolf Thorbecke Historische schetsen
1872 Multatuli Millioenen-studiën
1872 Johannes van Vloten Nederlandsche baker- en kinderrijmen
1872 anoniem (wsl. Cornelis over de Linden, Eelco Verwijs & François HaverSchmidt) Oera Linda (bewerkt door J.G. Ottema)
1873 Jan Hendrik Wijnen De arbeid der kinderen in fabrieken
1874 Johan Winkler Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon (2 Teile)
1875–1897 H.P.G. Quack De socialisten: Personen en stelsels
1875–1884 Jacobus Craandijk Wandelingen door Nederland met pen en potlood (7 Teile)
1876–1888 Constantijn Huygens jr. Journalen 1673-1696 (4 Teile)
1876 R. van der Meulen Bibliografie der technische kunsten en wetenschappen 1850-1875
1876 Jan Beckering Vinckers De onechtheid van het Oera Linda-Bôk
1876 François HaverSchmidt Familie en kennissen
1876 Gerard Bilders Brieven en dagboek
1877 Mina Kruseman Mijn leven
1877 B.H. Lulofs De kunst der mondelijke voordracht of uiterlijke welsprekendheid
1877 Eugène Fromentin De laatste groote schilderschool
1878–1881 J.L. Motley De opkomst van de Nederlandsche Republiek (12 Teile) (herziene vertaling)
1878 David Bierens de Haan Bouwstoffen voor de geschiedenis der wis- en natuurkundige wetenschappen in de Nederlanden
1878 J.H. van 't Hoff De verbeeldingskracht in de wetenschap
1879 Alexander van Oranje-Nassau Een vermoedelijk slotwoord
ca. 1880 Hendrik Conscience Geschiedenis mijner jeugd
1880 Christiaan Snouck Hurgronje Het Mekkaansche feest (Das mekkanische Fest)
-1881 verschiedene Autoren Tijdschrift voor Nederlandse Taal en Letterkunde (Zeitschrift)
1882–1890 Taco H. de Beer Onze volkstaal
1882 Heike Kamerlingh Onnes De beteekenis van het quantitatief onderzoek in de natuurkunde
1882 Albrecht Rodenbach Gudrun
1882 A.W. Engelen Uit de gedenkschriften van een voornaam Nederlandsch beambte
1882–84 Conrad Busken Huet Het land van Rembrand
1882 Onno Harmensz Sytstra & Pieter Jelles Troelstra It jonge Fryslân
1883–1885, 1928 Jan Izaak van Doorninck & A. de Kempenaer Vermomde en naamlooze schrijvers opgespoord op het gebied der Nederlandsche en Vlaamsche letteren (3 Teile)
1885–1943 verschiedene Autoren De Nieuwe Gids (Zeitschrift)
1885 Frederik van Eeden Grassprietjes (unter dem Ps. Cornelis Paradijs)
1885 Willem Einthoven Stereoscopie door kleurverschil
1886 Willem Kloos & Albert Verwey De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek
1887 P.A. Daum Goena-goena
1887 Lodewijk van Deyssel Een liefde
1887 anonym De arbeidsenquête van 1887
1887 Barend Joseph Stokvis Nationaliteit en natuurwetenschap
1887 S.E.W. Roorda van Eysinga Uit het leven van Koning Gorilla
1888–1891 F. Jos. van den Branden & J.G. Frederiks Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde
1888 Jac. Schoondermark Gestoorde stoelgang en zijne behandeling met electriciteit, massage en water
1888–1950 Christiaan Huygens Oeuvres complètes (22 Teile)
1889 Herman Gorter Mei
1889 F.A. Stoett Middelnederlandsche spraakkunst. Syntaxis
1890 C.A. Verrijn Stuart Ricardo en Marx
1891 C.J. Kieviet Uit het leven van Dik Trom
1891 Louise Stratenus De opvoeding der vrouw
1892 Georges Rodenbach Bruges-la-Morte
1892 Frans Coenen Verveling
1892–1896 C.H. den Hertog Nederlandsche spraakkunst
1893 Pim Mulier Wintersport
1893–1903 H.J.A.M. Schaepman Menschen en boeken: verspreide opstellen (5 Teile)
1893–1901 verschiedene Autoren Van Nu en Straks (Zeitschrift)
1894 Marcellus Emants Een nagelaten bekentenis
1894 anonym Middelnederlandsche geneeskundige recepten en tractaten, zegeningen en tooverformules
1895 Émile Verhaeren Poèmes
1896 Charles de Coster De legende van Uilenspiegel (vert. R. Delbecq)
1897 Justus van Maurik Indrukken van een 'Tòtòk'
1897–1899 H.T. Colenbrander De patriottentijd (3 Teile)
1897 Eli Heimans & Jac. P. Thijsse Hei en dennen
1897 Hans Bontemantel De regeeringe van Amsterdam, soo in 't civiel als crimineel en militaire (1653-1672)
1897 Cécile de Jong van Beek en Donk Hilda van Suylenburg
1898 Tobias Michael Carel Asser Institut de Droit International: session de La Haye
1898 Christiaan Eijkman Over gezondheid en ziekte in heete gewesten
1898–1909 Geryt Potter van der Loo Johan Froissart's Cronyke van Vlaenderen (bewerkt door N. de Pauw)
1899 Robert Fruin Tien jaren uit den Tachtigjarigen Oorlog

20. Jahrhundert (bis 1930er Jahre)

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
Jahr Autor Titel
1899 Abraham Kuyper Het calvinisme. Zes Stone-lezingen
1900 Bernard Canter Twee weken bedelaar
1900 Top Naeff School-idyllen
1900 Herman Heijermans Op hoop van zegen
1900 Louis Couperus De stille kracht
1901 Jan te Winkel Geschiedenis der Nederlandsche taal (Geschichte der niederländischen Sprache)
1901 H.A. Lorentz Zichtbare en onzichtbare bewegingen
1902 Betsy Perk Jacques Perk
1902 Johann Bernard Krier De wellevendheid (Die Höflichkeit – niederländische Bearbeitung A.F. Diepen)
1902 Henriette Roland Holst-van der Schalk Kapitaal en arbeid in Nederland (Kapital und Arbeit in den Niederlanden)
1902 Hugo de Vries 'Theorie en ervaring op het gebied der afstammingsleer' (Theorie und Erfahrung auf dem Gebiet der Abstammungslehre)
1902–1933 Henri Pirenne Geschiedenis van België (7 Teile)
1903 August De Winne Door arm Vlaanderen
1903 C.J. Kieviet Fulco de minstreel
1904 Jac. P. Thijsse Het vogeljaar
1904 Jacob Israël de Haan Pijpelijntjes
1904 C.C. van de Graft Middelnederlandsche historieliederen
1904 Aagje Deken & Betje Wolff Brieven van Betje Wolff en Aagtje Deken
1904 Gustaaf Vermeersch De last
1905 Jacob Israël de Haan Open brief aan P.L. Tak
1905 Margo Scharten-Antink Sprotje
1906–1909 Paul Fredericq Schets eener geschiedenis der Vlaamsche Beweging
1906 Louis Couperus Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan...
1906 Nico van Suchtelen Quia absurdum
1907–1995 verschiedene Autoren De Nieuwe Taalgids (Zeitschrift)
1908–1909 André de Ridder & Herman Robbers Onze schrijvers geschetst in hun leven en werken (2 Teile)
1908 Klaas de Boer (onderwijzer) & J. Veldkamp Kun je nog zingen, zing dan mee
1909 Anna de Savornin Lohman Herinneringen
1909 Eli Heimans, Hein Willems Heinsius and Jac. P. Thijsse Geïllustreerde flora van Nederland
1909 J.D. van der Waals Over de vraag naar de meest fundamenteele wetten der natuur
1909 G.J.P.J. Bolland Zuivere rede en hare werkelijkheid
1910 Ferdinand Domela Nieuwenhuis Van christen tot anarchist
1911–1917 Constantijn Huygens Briefwisseling (6 Teile)
1911–1937 P.J. Blok & P.C. Molhuysen Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek (10 Teile)
1911 Geerten Gossaert Experimenten
1912 M.J. Brusse Het rosse leven en sterven van de Zandstraat
1913 H.P.G. Quack Herinneringen uit de levensjaren van Mr. H.P.G. Quack 1834-1913
1914–1917 Herman Daniël Benjamins & Joh. F. Snelleman Encyclopaedia van Nederlandsch West-Indië
1914 K.H. Roessingh De moderne theologie in Nederland
1914 D.A. Stracke Arm Vlaanderen
1914 Vincent van Gogh Brieven aan zijn broeder (3 Teile)
1914–1918 Virginie Loveling In oorlogsnood
1915 Jos. Schrijnen Nederlandsche volkskunde (2 Teile)
ca. 1915 D. Turkenburg Turkenburg's handboekje voor het kweeken van groenten in den vrijen grond
1915 Frits Zernike De mechanica der kleinste deeltjes
1915–1916 Stijn Streuvels In oorlogstijd
1915 J.B. Schuil De A.F.C.-ers
1915 Herman Gorter Het imperialisme
1915 M.H.J. Schoenmaekers Het nieuwe wereldbeeld
1915 verschiedene Autoren Gids voor iedereen (Zeitschrift)
1916 Albert Verwey Holland en de oorlog
1916–1917 Jan Ligthart Verspreide opstellen
1916 René de Clercq De noodhoorn
1916 Felix Timmermans Pallieter
1916 Johanna Breevoort Stomme zonden
1917 Daan Boens Van glorie en lijden
1917 Joseph Endepols & Jac. van Ginneken De regenboogkleuren van Nederlands taal
1917–1932 verschiedene Autoren De Stijl (Zeitschrift)
1918 Johannes Worp Een onwaerdeerlycke vrouw (brieven en gedichten van en aan Maria Tesselschade)
1918 August van Cauwelaert Liederen van droom en daad
1919 W.G. van de Hulst Peerke en z'n kameraden
1919 Johan Huizinga Herfsttij der Middeleeuwen
1920 Wies Moens Celbrieven
1920 Filip de Pillecyn & Jozef Simons Onder den hiel
1920 Ernest Claes De Witte
1920 Johannes Worp Geschiedenis van den Amsterdamschen schouwburg 1496-1772 1496-1772
1920 Constant van Wessem De muzikale reis
1921 Maurice Maeterlinck De blauwe vogel
1922–1927 Jan te Winkel De ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde (7 Teile)
1922 Jac. van Ginneken De roman van een kleuter
1922 Ferdinand Domela Nieuwenhuis Handboek van den vrijdenker
1923 Pieter Zeeman Metingen in een spektroskopisch laboratorium en de bouw der atomen
1923 Johan Fabricius De Scheepsjongens van Bontekoe
1923 Jacob Verdam Uit de geschiedenis der Nederlandsche taal
1923 Chr. van Abkoude Kruimeltje
1923 Jozef Simons Eer Vlaanderen vergaat
1923–1925 F.A. Stoett Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden
1923 André Jolles Bezieling en vorm
1923–1924 P.J. Blok Geschiedenis van het Nederlandsche volk (4 Teile)
1924 Aletta Jacobs Herinneringen van Dr. Aletta H. Jacobs
1924 Johan Huizinga Erasmus
1925 Jo van Ammers-Küller De opstandigen
1925 Reinier van Genderen Stort Kleine Inez
1925 Carry van Bruggen Hedendaagsch fetischisme
1925–1928 A.M. de Jong Merijntje Gijzen’s Jeugd
1925 Ieb Brugmans De arbeidende klasse in Nederland in de 19e eeuw (1813-1870)
1926 Theodoor Hendrik van de Velde Het volkomen huwelijk
1926 Johanna Greidanus Beginselen en ontwikkeling van de interpunctie
1927–1931 Pieter Jelles Troelstra Gedenkschriften
1927 G.G. Kloeke De Hollandsche expansie in de zestiende en zeventiende eeuw en haar weerspiegeling in de hedendaagsche Nederlandsche dialecten
1927–1937 Joost van den Vondel De werken van Vondel (10 Teile) (WB-editie)
1927 Leonard Roggeveen De ongeloofelijke avonturen van Bram Vingerling
ca. 1928 anonym Officieele gids voor de Olympische Spelen ter viering van de IXe Olympiade
1928–2001 Hugo de Groot Briefwisseling (17 Teile)
1929 Willem Pijper De quintencirkel
1929 Amaat Burssens Een Vlaming op reis door Kongo
1929 Matthijs Vermeulen Klankbord
1929 Joris van den Bergh Te midden der kampioenen
1930–1933 Maurits Basse De Vlaamsche Beweging van 1905 tot 1930
ca. 1930 anonym Handboek van den soldaat (KAJ Brussel)
1930 Ina Boudier-Bakker De klop op de deur
1930 J. Slauerhoff Schuim en asch
1931 Madelon Székely-Lulofs Rubber (roman)
1931 C. Elsbach, H.T. de Graaf, H.J. Jordan, K.F. Proost & G.H. van Senden Encyclopaedisch handboek van het moderne denken (2 Teile)
1931 Albert Helman De stille plantage
1932–1933 verschiedene Autoren Links richten
1932 Theo Thijssen Het taaie ongerief
1932–1935 verschiedene Autoren FORUM Maandschrift voor Letteren en Kunst
1932 Alexander Cohen In opstand
1932–1934 Jules Moormann De geheimtalen
1932 E.P.F. Morlion Filmkunst (speciaalnr Dietsche Warande en Belfort)
1932 Jan Engelman Tuin van Eros
1933 Maurits Dekker Roodboek
1933 Arthur van Schendel De waterman
1933 Maurits Sabbe Brabant in 't verweer
1933 Willem Elsschot Kaas
1933 Albert Helman De geluidsfilm
1933 E. du Perron Uren met Dirk Coster
1934 Wilhelmina Hendrika de Groot en Fréderique Mathilde Stoll Recepten huishoudschool Laan van Meerdervoort 's-Gravenhage (Rezepte Haushaltsschule Laan van Meerdervoort 's-Gravenhage)
1934 Antoon Coolen Dorp aan de rivier
1934 Julius Röntgen Brieven
1934 Willem de Sitter Kosmos
1934 Franz de Backer Longinus
1934 Jan Romein & Annie Romein-Verschoor De lage landen bij de zee
1935–1936 Herman Dooyeweerd De wijsbegeerte der wetsidee
1935 Anne de Vries Bartje
1935 Max Euwe & Albert Loon Oom Jan leert zijn neefje schaken
1935 Jacob Bicker Raye Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (bewerkt door F. Beijerinck & M.G. de Boer)
1935 Johannes Nowee & Paul Nowee Arendsoog
1935 Annie Romein-Verschoor Vrouwenspiegel
1935-1936 Wilhelm Martin De Hollandsche schilderkunst in de 17e eeuw (2 Teile)
1936-1940 Comité van waakzaamheid van anti-nationaalsocialistische intellectuelen Waakzaamheid
1936 Alexander Cohen Van anarchist tot monarchist
1936 Casper Höweler X-Y-Z der muziek
1936 Maurice Gilliams Elias of het gevecht met de nachtegalen
1936 Anton Roothaert Doctor Vlimmen
1936 Multatuli Max Havelaar
1936 Klaas Schilder Geen Duimbreed!
1937 anoniem (KMA) Handboek voor den soldaat
1937 Albert Helman De sfinx van Spanje
1937 C.C. de Bruin De Statenbijbel en zijn voorgangers
1937-1940 Marcel Minnaert De natuurkunde van 't vrije veld (3 Teile)
1938 Dirk Balfoort Het muziekleven in Nederland in de 17de en 18de eeuw (Musikleben in den Niederlanden im 17. und 18. Jahrhundert)
1938-1940 Jan Romein en Annie Romein-Verschoor Erflaters van onze beschaving
1938 Ferdinand Bordewijk Karakter
1938 anoniem en Anne de Vries De Nederlandsche volkskarakters
1938 Aegidius Willem Timmerman Tims herinneringen
1938 A. den Doolaard Wampie. De roman van een zorgeloze zomer
1938 Frans Erens Vervlogen jaren
1939 Leonhard Huizinga Adriaan en Olivier
1939 Amy Groskamp-ten Have Hoe hoort het eigenlijk?
1939 A.C.J. de Vrankrijker Vier eeuwen Nederlandsch studentenleven
1939-1953 Isaac Beeckman Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634 (4 Teile)
1939- Antoni van Leeuwenhoek Alle de brieven (deel 1-15)
1939 J.W.F. Werumeus Buning 100 avonturen met een pollepel (100 Abenteuer mit einer Schöpfkelle)[4]
1939 N.E. Fonteyne Kinderjaren (Kinderjahre)
1939 F.L. Zwaan Uit de geschiedenis der Nederlandsche spraakkunst (Aus der Geschichte der niederländischen Sprache)
1939 Jacques de Kadt Het fascisme en de nieuwe vrijheid (Der Faschismus und die neue Freiheit)
1939 Emanuel Boekman Overheid en kunst in Nederland (Regierung und Kunst in den Niederlanden)
1939 Dick Laan De avonturen van Pinkeltje (Pünkelchen)

Für den Rest des 20. Jahrhunderts (und die Werke des 21. Jahrhunderts) siehe die zweite Hälfte der Liste (in progress).

21. Jahrhundert

Für die Werke des 21. Jahrhunderts siehe die zweite Hälfte der Liste (in progress).

Einzelnachweise und Fußnoten

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
  1. dbnl.org
  2. Erläuterungen und Infos zur Basisbibliothek (DNBL)
  3. Titelangaben erfolgen teils mit einer in runden Klammern nachgestellten deutschen Übersetzung, Anmerkungen u. a. (im weiteren Aufbau begriffen).
  4. Inhaltsangabe