Geodaten zu dieser Seite vorhanden

Liste von Bauwerken in Mariánské Lázně

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen

Die Liste von Bauwerken in Mariánské Lázně beinhaltet die bedeutendsten Bauwerke (Kurhäuser, Kolonnaden, Hotels, Villen und öffentliche Gebäude) aus der Zeit von 1850 bis 1930 in Marienbad. Die aufgeführten Gebäude geben einen Überblick über die Architekturgeschichte dieser Jahre und ihre Architekten (soweit bekannt). Sie führen den Betrachter durch die Architekturstile dieser Zeit, insbesondere den Historismus und Sezessionsstil. Viele dieser Bauten stehen unter Denkmalschutz. Diese Liste ergänzt die Liste der denkmalgeschützten Objekte in Mariánské Lázně.[1][2][3][4]

Das Zentrum der Stadt mit den historischen Bauwerken ist 1992 zu einer städtischen Denkmalzone erklärt worden. Seit 2021 gehört Marienbad zusammen mit weiteren europäischen Kurstädten zum Weltkulturerbe „Bedeutende Kurstädte Europas“ und damit zu den UNESCO-Welterbestätten in Tschechien.

Liste von Bauwerken in Marienbad[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Die bedeutendsten moderneren Bauwerke sind in dieser Liste zusammengestellt. Gebäude, die unter Denkmalschutz stehen, sind mit der ÚSKP-Nr. der Zentralen Liste der Kulturdenkmale der Tschechischen Republik (Ústřední seznam kulturních památek České republiky) gekennzeichnet.

Bild Name des Bauwerks Adresse und Lage Architekt Baujahr Bemerkung
Rathaus Ruská 155/3 (früher Jägerstraße)
(Lage)
Friedrich Zickler (1829–1899) 1878 cizidum.umprum.cz
Stadttheater

(ÚSKP-Nr. 18463/4-4047)

Třebízského 106/1 (früher Waldbrunn-Straße)
(Lage)
Friedrich Zickler 1865–1868 cizidum.umprum.cz Umbau 1904 von Humbert Walcher von Molthein (1865–1926)[5] cizidum.umprum.cz
Kurhaus Neues Bad
(Nové lázně)

(ÚSKP-Nr. 28105/4-4284)

Reitenbergerova 53/2
(Lage)
Josef Schaffer (1862–1938) 1893–1896 cizidum.umprum.cz
Gesellschaftshaus mit Kursaal und Casino

(ÚSKP-Nr. 14294/4-4230)

Reitenbergerova 95/4
(Lage)
Josef Schaffer 1899/1900 cizidum.umprum.cz mit Marmorsaal, später Casino (1858) cizidum.umprum.cz und Umbau durch Friedrich Zickler (1899) cizidum.umprum.cz
Zentralbad, urspr. Altes Bad (Centrální lázně)

(ÚSKP-Nr. 102064)

Goethovo náměstí 1/29 (früher Kirchenplatz)
(Lage)
Josef Schaffer 1892 cizidum.umprum.cz jetzt Kurhaus Spa Hotel Maria
Moorbad (Lázně Slatinné) Goethovo náměstí 2/27
(Lage)
1880–1882 cizidum.umprum.cz jetzt Maria Spa
Karolinen-Kolonnade und Rudolfsbrunnen (Seitenflügel) Goethovo náměstí
(Lage)
Friedrich Zickler 1871/72 cizidum.umprum.cz
Dekanatskirche Mariä Himmelfahrt (Kostel Nanebevzetí Panny Marie)

(ÚSKP-Nr. 36117/4-53)

Goethovo náměstí 110/31
(Lage)
Johann Gottfried Gutensohn (1792–1851) 1844–1850 cizidum.umprum.cz
Hotel Bayrischer Hof Goethovo náměstí 4/23
(Lage)
cizidum.umprum.cz jetzt Hotel Skalník
Hotel Stern (Hvězda)

(ÚSKP-Nr. 50829/4-5238)

Goethovo náměstí 7/21
(Lage)
Arnold Heymann (1870–1950)[6] 1905 cizidum.umprum.cz jetzt Hotel Spa Resort Hvězda
Villa Karlovarská 201/6 (früher Carlsbader Straße)
(Lage)
Villa Therese Karlovarská 6/3
(Lage)
Josef Schaffer (1862–1938)[7] 1894/95 cizidum.umprum.cz
Hotel Esplanade

(ÚSKP-Nr. 37496/4-4238)

Karlovarská 434/15
(Lage)
Arnold Heymann 1911 cizidum.umprum.cz
Villa Hubertus Karlovarská 348/13
(Lage)
Arnold Heymann 1911 cizidum.umprum.cz jetzt Dependance des Hotels Esplanade
Ehem. Café Forstwarte mit Aussichtsturm (Rozhledna Kamzík) Kamzík
(Lage)
1898 Aussichtsturm auf dem Berg Kamzík (750 m)[8]
Hotel Schwarzer Adler (Černý orel) Goethovo náměstí 8/17
(Lage)
Hotel Weimar

(ÚSKP-Nr. 26002/4-4231)

Goethovo náměstí 9/15
(Lage)
Arnold Heymann 1904/05 cizidum.umprum.cz urspr. Schloss des Grafen Franz Josef von Klebelsberg (1774–1857), jetzt Hotel Kavkaz
Stadtmuseum – Goethehaus

(ÚSKP-Nr. 33197/4-55)

Goethovo náměstí 11/11
(Lage)
1818 ehem. Haus „Zur Goldenen Traube“, in dem Johann Wolfgang von Goethe 1823 wohnte
Ehem. Jüdisches Spital mit Bethaus (Židovský špitál s modlitebnou) Lesní 102/6 (früher Waldstein-Platz)
(Lage)
1860/61 cizidum.umprum.cz
Kurhotel Royal Lesní 345/5
(Lage)
[9]
Hotel Belvedere Goethovo náměstí 16/1
(Lage)
Ehem. Hotel Klinger Stephansstraße / Untere Kreuzbrunn-Straße
(Lage)
cizidum.umprum.cz Bau gegenüber vom Reitenberger-Denkmal, Inhaber war der Hotelier Albert Klinger (1779–1855), abgerissen
Restaurant U Zlaté koule (Goldenes Ballhaus) Nehrova 26/3a (früher Nehr-Straße)
(Lage)
cizidum.umprum.cz
Hotel Merkur

(ÚSKP-Nr. 19401/4-4243)

Masarykova 25/3 (früher Untere Kreuzbrunn-Straße)
(Lage)
Arnold Heymann 1905 urspr. Bankhaus Merkur cizidum.umprum.cz mit Innenraum-Gestaltung von Adolf Loos (1931) cizidum.umprum.cz
Hauptkolonade (Hlavní kolonáda)

(ÚSKP-Nr. 29745/4-57)

Goethovo náměstí 625/33
(Lage)
Hans Miksch (1846–1904) 1888/89 cizidum.umprum.cz gusseiserne Konstruktion, hergestellt in der Eisenhütte Blansko
Kreuzbrunnen - Musikpavillon (Křížový pramen - hudební pavilon) Goethovo náměstí
(Lage)
Wilhelm Baumgarten (1885–1959) 1912/13 cizidum.umprum.cz
Hotel Labe Masarykova 21/7 (früher Obere Kreuzbrunn-Straße)
(Lage)
Heilbad (Léčebné lázně) Masarykova 22/5
(Lage)
Hotel Reitenberger Ibsenova 92/2 (früher Schiller-Straße)
(Lage)
Josef Schaffer 1904 urspr. Prämonstratenser-Kloster, Hotel Stift-Tepler-Haus, später Hotel Kolonnade, jetzt benannt nach dem Abt des Stifts Tepl Karl Kaspar Reitenberger (1779–1860)
Hotel Flora Purkyňova 128/1
(Lage)
1875 cizidum.umprum.cz seit 1881 im Besitz der Nachkommen des Gartenarchitekten Wenzel Skalnik (1776–1861)[10]
Ehem. Halbmayr’s Haus Mírové náměstí 32/11 (früher Franz-Joseph-Platz)
(Lage)
1870 Hotel, Bauherr: Josef Dyonys Halbmayr (1813–1879), abgerissen[11]
Evangelische Kirche

ÙSKP 31133/4-4240

Mírové náměstí 90/7
(Lage)
Christian Gottlieb Cantian (1794–1866) 1853–1857 cizidum.umprum.cz
Badehaus Mírové náměstí 104/5
(Lage)
urspr. Haus Brüssel, jetzt Asklepion-Lasercentrum und Restaurant „Libuše Polidarová“
Grandhotel Ott (Pacific)

(ÚSKP-Nr. 45891/4-4232)

Mírové náměstí 84/1
(Lage)
Arnold Heymann 1904/05 cizidum.umprum.cz Inhaber war Caspar Ott (1851–1923)[12]
Hotel Bristol Ibsenova 198/1
(Lage)
cizidum.umprum.cz
Ehem. Grundschule Ibsenova 87/4
(Lage)
1853 cizidum.umprum.cz jetzt Pension Gold Residence
Villa Palladio

(ÚSKP-Nr. 23423/4-4241)

Chopinova 343/2
(Lage)
Josef Schaffer 1899/1900 cizidum.umprum.cz
Hotel Carlton (Svoboda)

(ÚSKP-Nr. 29860/4-4239)

Chopinova 393/6
(Lage)
Josef Forberich (1876–um 1928)[13] 1907 cizidum.umprum.cz errichtet für Wilhelm und Anna Zörkendörfer
Kolonnade am Waldbrunnen im Martinspark

(ÚSKP-Nr. 19345/4-4236)

Třebízského 693 (früher Waldbrunn-Straße)
(Lage)
Friedrich Zickler 1869 cizidum.umprum.cz
Musikpavillon am Waldbrunnen im Martinspark Třebízského 693
(Lage)
Marienkapelle

(ÚSKP-Nr. 29254/4-5187)

Chopinova
(Lage)
Josef Forberich 1909 cizidum.umprum.cz Kapelle der Schmerzen Mariens (fälschlicherweise auch „Liebeskapelle“ genannt), benannt nach dem Stifter Julius Laska (Theaterdirektor in Marienbad)
Villa Capri Třebízského 208/23
(Lage)
Alexander Zickler 1887
Villa Quisisana Třebízského 211/29
(Lage)
Adolf Jäger (1867–1935) 1892 cizidum.umprum.cz jetzt Villa Gloria
Hotel Zvon (Glocke) Hlavní třída 68/6 (früher Kaiserstraße)
(Lage)
cizidum.umprum.cz jetzt OREA Spa Hotel Palace Zvon
Häuser Balmoral und Osborne

(ÚSKP-Nr. 22013/4-4234)

Hlavní třída 389/14; 390/14a
(Lage)
Josef Schaffer 1900–1904 cizidum.umprum.cz urspr. Bäder-Inspektion, jetzt Sprachen-Institut der Karlsuniversität Prag
Hotel Wilhelmshöhe (Splendid) Ruská 158/4
(Lage)
cizidum.umprum.cz
Hotel New York

(ÚSKP-Nr. 27146/4-4237)

Hlavní třída 50/34
(Lage)
Arnold Heymann 1903 cizidum.umprum.cz jetzt Hotel Polonia
Palasthotel Fürstenhof und Dependance Hotel New York

(ÚSKP-Nr. 35389/4-4117)

Hlavní třída 100/40
(Lage)
Arnold Heymann 1904/05 cizidum.umprum.cz jetzt Hotel Bohemia[14]
Hotel Excelsior Hlavní třída 121/46
(Lage)
1871
Ehem. Anglikanische Kirche

(ÚSKP-Nr. 21626/4-3785)

Ruská 98/5
(Lage)
William Burges (1827–1881) 1879 Baumeister: Friedrich Zickler; nach Rekonstruktion seit 1994 als Ausstellungs- und Konzertsaal genutzt
Gymnasium und Handelsakademie Ruská 355/7 (früher Schulstraße)
(Lage)
Josef Schaffer 1900–1903 cizidum.umprum.cz ehem. Medizinisches Institut
Russisch-orthodoxe Kirche des Heiligen Wladimir

(ÚSKP-Nr. 26211/4-54)

Ruská 347/9
(Lage)
Gustav Wiedermann (1850–1914) 1900/01 cizidum.umprum.cz
Ehem. Synagoge Hlavní třída 180
(Lage)
Eduard Stern 1884 cizidum.umprum.cz ehem. Lage zwischen Hlavní třída 60 und 62
Ehem. Militärkurhaus (Kronprinz-Rudolf-Stiftung) Hlavní třída 166/62
(Lage)
Alois Wurm Ritter von Arnkreuz (1843–1920) 1880/81 cizidum.umprum.cz
Baťa-Kaufhaus (Obchodní dům Baťa)

(ÚSKP-Nr. 50830/4-5239)

Dykova 144/1 - Hlavní třída 66-68
(Lage)
Vladimír Karfík 1932 funktionalistisches Eckhaus, 2015 abgerissen
Hotel Falkensteiner

(ÚSKP-Nr. 50625/4-5224)

Ruská 123/11
(Lage)
Emil von Förster (1838–1909) 1873/74 cizidum.umprum.cz
Villa St. Martin Ruská 436/42
(Lage)
Josef Forberich cizidum.umprum.cz
Villa Dornröschen Ruská 418/44
(Lage)
Josef Forberich 1909 cizidum.umprum.cz jetzt Villa Šípková Růženka (Dornröschen)[15]
Villa Kyffhäuser Ruská 419/46
(Lage)
Josef Forberich 1909 cizidum.umprum.cz jetzt Villa Sněhurka (Schneewittchen)[15]
Hotel Egerländer Příkrá 218/4
(Lage)
1901 cizidum.umprum.cz jetzt Chateau Monty SPA Resort
Stadtbibliothek

(ÚSKP-Nr. 28828/4-4249)

Hlavní třída 370/3
(Lage)
Turnhalle Tyršova 438/19
(Lage)
1913 cizidum.umprum.cz
Kino Slavia Nerudova 437/2
(Lage)
Hotelfachschule Marienbad Komenského 449/2
(Lage)
1928
Bahnhof Nádražní náměstí 292/3
(Lage)
cizidum.umprum.cz
Hotel Rübezahl (Krakonoš)

(ÚSKP-Nr. 27142/4-4248)

Mariánské Lázně 591
(Lage)
Arnold Heymann 1902 cizidum.umprum.cz jetzt Hotel Krakonoš[16]
Ehem. Markthalle

(ÚSKP-Nr. 103339)

Dusíkova 328/6
(Lage)
Josef Schaffer 1898 cizidum.umprum.cz jetzt Residence Hamelika
Villa Herzig Dusíkova 62/4
(Lage)
1875 cizidum.umprum.cz ehem. Villa des Bürgermeisters August Herzig, jetzt Villa Patriot[17]
Kurhaus Coppélia

(ÚSKP-Nr. 27368/4-4251)

Anglická 137/11 (früher Ferdinands-Straße)
(Lage)
1875 cizidum.umprum.cz urspr. Haus Coburg
Postamt Poštovní 160/17
(Lage)
cizidum.umprum.cz urspr. Hotel Rudolfshof
Villa Luginsland (auch Villa LIL = Look In Land)

(ÚSKP-Nr. 27617/4-4247)

Anglická 336/2
(Lage)
1898/99 cizidum.umprum.cz Bauherr: Maxmilian Halbmayr[18]
Villa St. Georg

(ÚSKP-Nr. 26395/4-4242)

Anglická 358/4
(Lage)
1913
Hotel St. Antonius (Hotel Svatý Antoníček)

(ÚSKP-Nr. 13998/4-4245)

Anglická 472/6
(Lage)
Alois Kolb 1926 cizidum.umprum.cz
Hotel Bellevue

(ÚSKP-Nr. 36206/4-4246)

Anglická 281/8
(Lage)
cizidum.umprum.cz ehem. Genesungsheim di Vittorio
Villa Bellevue Boženy Němcové 446/1 (früher Morgenzeile)
(Lage)
Josef Forberich cizidum.umprum.cz Villen in der Božena-Němcová-Straße
Kolonnade am Ferdinandsbrunnen

(ÚSKP-Nr. 28397/4-4258)

Anglická 270/49
(Lage)
1827
Pavillon Rudolfsbrunnen

(ÚSKP-Nr. 22455/4-4250)

Dobrovského
(Lage)
1902 cizidum.umprum.cz
Hotel in Marienbad Hubert Gangl (1874–1932) cizidum.umprum.cz
Villa Regent in Mariánské Lázně-Úšovice (Auschowitz) Anglická 116/23
(Lage)
Josef Forberich urspr. Villa Hubertusburg
Villa Bismarck (St. Leonhard) in Mariánské Lázně-Úšovice Anglická 117/25
(Lage)
Josef Forberich 1902 ab 1928 Villa St. Leonhard, Besitzer: Leonard und Ida Danzer, ab 1938 Villa Bismarck, jetzt Villa Morava[19]
Hotel Miramonte in Mariánské Lázně-Úšovice

(ÚSKP-Nr. 24216/4-4244)

Pod Panoramou 133/4
(Lage)
Eduard Prandl (1871–1922) 1904/05 cizidum.umprum.cz Bauherr: Leopold Spitzer
Hotel Panorama in Mariánské Lázně-Úšovice

(ÚSKP-Nr. 34211/4-4257)

Pod Panoramou 90/5
(Lage)
Alois Korb 1892 urspr. Café Panorama[20]
Aussichtsturm auf dem Hamelika-Berg in Mariánské Lázně-Úšovice Mariánské Lázně 708
(Lage)
Friedrich Zickler 1876 cizidum.umprum.cz urspr. Kaiserhöhe auf dem Berg Hamelik (723 m)
Villa Zampach in Mariánské Lázně-Úšovice Zeyerova 240/22
(Lage)
Heinrich Scherrer 1926 cizidum.umprum.cz erbaut für JUDr. Franz Xaver Žampach, jetzt Pension George[21]
Stadtkrankenhaus in Mariánské Lázně-Úšovice U nemocnice 91/3
(Lage)
Josef Schaffer 1893–1894 cizidum.umprum.cz
Ehem. Pferderennbahn (Dostihové závodiště) in Mariánské Lázně-Úšovice Plzeňská
(Lage)
Emil Hoppe (1876–1957) und Otto Schönthal (1878–1961) 1923 cizidum.umprum.cz
Pavillon am Antoniusbrunnen in Mariánské Lázně-Úšovice Palackého
(Lage)
um 1925 benannt nach der Pfarrkirche des hl. Antonius in Úšovice[22]

Liste von Parkanlagen und Heilquellen in Marienbad[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Neben den Bauwerken sollen hier auch die wichtigsten Parkanlagen und Heilquellen von Marienbad genannt werden:[23]

  • Kurpark Marienbad (Skalnik-Park) im Stil eines englischen Landschaftsparks, ab 1817 gestaltet vom Gartenarchitekten Wenzel Skalnik (1776–1861) (tschech. „Václav Skalník“), siehe BLKÖ:Skalnik, Wenzel und marianskelazne.cz Welt-Icon
  • Park Mitte (Park Střed) marianskelazne.cz Welt-Icon
  • Park am Ferdinandsbrunnen marianskelazne.cz Welt-Icon
  • Waldpark (Martínkův park) am Waldbrunnen marianskelazne.cz Welt-Icon
  • Geologischer Park Welt-Icon
  • Park U nemocnice – Bezruč-Park (Bezručovy sady), benannt nach dem tschechischen Dichter Petr Bezruč (1867–1958), südlich des Kurviertels Welt-Icon

Siehe auch: Liste von Denkmälern und Pavillons in Mariánské Lázně

Literatur[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

  • Lubomír Zeman, Zbyněk Černý, Michael Rund, Jana Horváthová: Slavné vily Karlovarského kraje (Berühmte Villen in der Region Karlsbad). Foibos, 2010, ISBN 978-80-87073-19-3 (tschechisch); 256 S.
  • Roswitha Schieb: Böhmisches Bäderdreieck – Literarischer Reiseführer, Deutsches Kulturforum östliches Europa, Potsdam, 2016, 364 S.
  • Marienbad. Bildindex der Kunst und Architektur; abgerufen am 12. März 2022.

Weblinks[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Commons: Gebäude in Marienbad – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien
Commons: Villen in Marienbad – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

  1. Marienbad entdecken. marianskelazne.cz; abgerufen am 12. März 2022.
  2. Sehenswürdigkeiten in Marienbad. tripadvisor.ch; abgerufen am 12. März 2022.
  3. Lázeňská architektura - historické budovy v Mariánských Lázních (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  4. Marienbad - Kleiner Stadtführer. (PDF; 0,7 MB) marianskelazne.cz; abgerufen am 12. März 2022
  5. Municipal Theatre Mariánské Lázně. theatre-architecture.eu (englisch); abgerufen am 12. März 2022.
  6. Arnold Heymann. hamelika.cz, Bedeutende Persönlichkeiten von Marienbad (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  7. Josef Schaffer. hamelika.cz, Bedeutende Persönlichkeiten von Marienbad (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  8. Kamzík v Mariánských Lázních (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  9. Hotel Royal (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  10. Hotel Flora. hotelflora-ml.cz; abgerufen am 12. März 2022.
  11. Halbmayr’s Haus. bildindex.de; abgerufen am 12. März 2022.
  12. Grandhotel Ott & Grandhotel Pacific. bildindex.de; abgerufen am 12. März 2022.
  13. Josef Forberich. hamelika.cz, Bedeutende Persönlichkeiten von Marienbad (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  14. Palasthotel Fürstenhof & Hotel Bohemia. bildindex.de; abgerufen am 12. März 2022.
  15. a b slavnevily.cz: Vila Dornröschen a Vila Kyffhäuser (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  16. Höhencafé und Hotel Rübezahl. bildindex.de; abgerufen am 12. März 2022.
  17. Villa Patriot. marianskelazne.cz; abgerufen am 12. März 2022.
  18. Vila LiL (Luginsland). slavnevily.cz (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  19. Vila Bismarck (St. Leonard). slavnevily.cz (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  20. Richard Švandrlík: Kaffeehaus Panorama. Hamelika (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  21. Vila Franze Žampacha. slavnevily.cz (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022.
  22. Antonínův pramen (tschechisch); abgerufen am 12. März 2022-
  23. Marienbader Quellen. marianskelazne.cz; abgerufen am 12. März 2022.