Benutzer:Salomis/Bantusprachen

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Guthrie-Zonen

Die Liste der Bantusprachen gibt einen Überblick über die Bantusprachen.

Bantusprachen wurden im Zuge ihrer Erforschung auf verschiedene Weise klassifiziert: geografisch, typologisch, genetisch und historisch. Den ersten Versuch alle Bantusprachen einzuteilen unternahm ab 1948 Malcolm Guthrie. Dazu teilte er die Bantusprachen in 16 räumliche Zonen ein und bezeichnete diese mit den Buchstaben A – S (ohne I, J, O, Q). Innerhalb einer Zone fasste er jeweils bis zu zehn Einzelsprachen zusammen. Obwohl die Einteilung geografisch erfolgte und so die genetische Verwandtschaft der einzelnen Sprachen nicht erfasst wurde, ist seine Einteilung nach wie vor das gültige Referenzsystem für die Einteilung von Bantusprachen. Guthries Einteilung wurde mehrmals modifiziert, wobei manche Sprachen in andere Zonen eingeteilt und die Zone J hinzugefügt wurde. Die letzte umfassende Änderung wurde 2009 von Jouni Filip Maho vorgenommen.[1]

Von der Mehrzahl der Forscher werden lexikostatistische Methoden verwendet, um die Verwandtschaft der einzelnen Sprachen zueinander zu bestimmen und damit Dialekte und eigenständige Sprachen zu unterscheiden. [2][3] Es wird dabei vom Proto-Bantu ausgegangen, das verschiedene Dialekte entwickelt habe, welche sich zu eigenständigen Sprachen entwickelt habe. Je öfter sich dieser Prozess widerholt habe, umso weiter entfernten sich die einzelnen Sprachen von denjenigen anderer Äste des Sprachstammbaums. In der Lexikostatistik werden die Übereinstimmungen im Wortschatz der Sprachen quantitativ ausgewertet, um den Grad der Verwandschaft festzustellen. Ein weiterer Ansatz ist die Untersuchung von gemeinsamen Wortbildungen und Entlehnungen.[4] Die meisten Klassifikationsergebnisse stimmen in zwei Ergebnissen überein: zum einen werden die Sprachen des Nordwest-Bantu von denen des Zentral-Süd-Bantu unterschieden. Zum anderen werden die Sprachen des Zentral-Süd-Bantu in eine West- und eine OstGruppe unterteilt, wobei hierbei keine Einigkeit über den Verlauf der Sprachgrenze besteht.[5]

Sprachgruppen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Nordwest-Bantu Zentral-Süd-Bantu
  • nicht klassifizierte Sprachen: 9

Einzelsprachen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Sprache Zone Sprachgruppe Sprecher Länder Code
Akoose A10 Lundu-Balong, Ngoe 100.000 Kamerun bss
Akwa C30 Mbosi 24.100 Republik Kongo akw
Babango C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 2550 Demokratische Republik Kongo bbm
Bafaw-Balong A10 Lundu-Balong, Ngoe 8400 Kamerun bwt
Bafia A50 Bafia 60.000 Kamerun ksf
Bakaka A10 Lundu-Balong, Ngoe 30.000 Kamerun bqz
Bakoko A40 Bassa 50.000 Kamerun bkh
Bakole A20 Duala 300 Kamerun kme
Baloi C40 Bangi-Ntomba, Ngiri 20.000 Demokratische Republik Kongo biz
Bamwe C40 Bangi-Ntomba 20.000 Demokratische Republik Kongo bmg
Bangala C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 3.500.000 Demokratische Republik Kongo bxg
Bangi C40 Bangi-Ntomba 111.300 Demokratische Republik Kongo, Republik Kongo bni
Bankon A40 Bassa 12.000 Kamerun abb
Barama B40 Sira 6000 Gabun bbg
Barombi A40 Bassa 3000 Kamerun bbi
Bassa A40 Bassa 230.000 Kamerun bas
Bassossi A10 Lundu-Balong, Ngoe 5000 Kamerun bsi
Batanga A30 Bube-Benga 15.000 Äquatorialguinea, Kamerun bnm
Bebele A70 Beti-Fang 24.000 Kamerun beb
Bebil A70 Beti-Fang 6000 Kamerun bxp
Bekwil A80 Makaa-Njem 12.000 Republik Kongo, Kamerun, Gabun bkw
Benga A30 Bube-Benga 4100 Äquatorialguinea, Gabun bng
Beti A70 Beti-Fang 2.000.000 Kamerun btb
Boko C40 Bangi-Ntomba 21.000 Demokratische Republik Kongo bkp
Bolia C40 Bangi-Ntomba 100.000 Demokratische Republik Kongo bli
Boloki C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 4200 Demokratische Republik Kongo bkt
Bolondo C40 Bangi-Ntomba 3000 Demokratische Republik Kongo bzm
Boma B80 Yanzi 20.500 Demokratische Republik Kongo boh
Bomboli C40 Bangi-Ntomba 2500 Demokratische Republik Kongo bml
Bomboma C40 Bangi-Ntomba 23.000 Demokratische Republik Kongo bws
Bomitaba C20 Ngundi 9820 Republik Kongo, Zentralafrikanische Republik zmx
Bomwali A80 Makaa-Njem 39.300 Republik Kongo, Kamerun bmw
Bongili C20 Ngundi 4000 Republik Kongo bui
Bonkeng A10 Lundu-Balong 2980 Kamerun bvg
Bozaba C40 Bangi-Ntomba 5500 Demokratische Republik Kongo bzo
Bube A30 Bube-Benga 40.000 Äquatorialguinea bvb
Bubi B30 Tsogo 5000 Gabun buw
Bubia A20 Duala 600 Kamerun bbx
Budza C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 226.000 Demokratische Republik Kongo bja
Bulu A70 Beti-Fang 858.000 Kamerun bum
Bushoong C90 Bushong 155.000 Demokratische Republik Kongo buf
Bwa C50 Ngombe 200.000 Demokratische Republik Kongo bww
Bwela C50 Ngombe 8400 Demokratische Republik Kongo bwl
Bwisi B40 Sira 4250 Republik Kongo, Gabun bwz
Byep A80 Makaa-Njem 9500 Kamerun mkk
Dengese C90 Bushong 8600 Demokratische Republik Kongo dez
Dibole C20 Ngundi 4000 Republik Kongo bvx
Dimbong A50 Bafia 140 Kamerun dii
Ding B80 Yanzi 155.000 Demokratische Republik Kongo diz
Duala A20 Duala 88.000 Kamerun dua
Duma B50 Njebi 9840 Gabun dma
Dzando C40 Bangi-Ntomba 6000 Demokratische Republik Kongo dzn
Eton A70 Beti-Fang 52.000 Kamerun eto
Ewondo A70 Beti-Fang 600.000 Kamerun ewo
Fang A70 Beti-Fang 451.000 Äquatorialguinea, Kamerun, Gabun, Republik Kongo fan
Foma C60 Kele 13.000 Demokratische Republik Kongo fom
Gyele A80 Makaa-Njem 42.800 Kamerun, Äquatorialguinea gyi
Hijuk A50 Bafia 400 Kamerun hij
Isu A20 Duala 800 Kamerun szv
Kako A90 Kako 119.500 Kamerun, Zentralafrikanische Republik, Republik Kongo kkj
Kande B30 Tsogo 1000 Gabun kbs
Kango C50 Ngombe 5900 Demokratische Republik Kongo kty
Kaningi B60 Mbere 6000 Gabun kzo
Kela C80 Kela 180.000 Demokratische Republik Kongo kel
Kele C60 Kele 160.000 Demokratische Republik Kongo khy
Kélé B20 Kele 9.230 Gabun keb
Kol A80 Makaa-Njem 12.000 Kamerun biw
Koyo C30 Mbosi 1000 Republik Kongo koh
Koonzime A80 Makaa-Njem 30.000 Kamerun ozm
Kota B20 Kele 43.460 Gabun, Republik Kongo koq
Kusu C80 Tetela 26.000 Demokratische Republik Kongo ksv
Kwakum A90 Kako 10.000 Kamerun kwu
Kwasio A80 Makaa-Njem 17.500 Kamerun, Äquatorialguinea nmg
Lalia C70 Mongo 55.000 Demokratische Republik Kongo lal
Lefa A50 Bafia 10.000 Kamerun lfa
Libinza C40 Bangi-Ntomba, Ngiri 10.000 Demokratische Republik Kongo liz
Ligenza C50 Ngombe 43.000 Demokratische Republik Kongo lgz
Likila C40 Bangi-Ntomba, Ngiri 8400 Demokratische Republik Kongo lie
Likuba C30 Mbosi 30.200 Republik Kongo kxx
Likwala C30 Mbosi 45.300 Republik Kongo kwc
Lingala C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 2.130.000 Demokratische Republik Kongo, Republik Kongo lin
Lele C90 Bushong 26.000 Demokratische Republik Kongo lel
Lobala C40 Bangi-Ntomba 60.000 Demokratische Republik Kongo loq
Lombo C60 Kele 10.000 Demokratische Republik Kongo loo
Lomongo C70 Mongo 400.000 Demokratische Republik Kongo lol
Lumbu B40 Sira 22.720 Gabun, Republik Kongo lup
Lusengo C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 42.000 Demokratische Republik Kongo lse
Mabaale C40 Bangi-Ntomba 42.000 Demokratische Republik Kongo mmz
Mahongwe B20 Kele 1000 Gabun mhb
Makaa A80 Makaa-Njem 80.000 Kamerun mcp
Malimba A20 Duala 2230 Kamerun mzd
Mbangwe B20 Kele 5200 Gabun, Republik Kongo zmn
Mbati C20 Ngundi 60.000 Zentralafrikanische Republik mdn
Mbere B60 Mbere 105.900 Republik Kongo, Gabun mdt
Mbesa C60 Kele 8400 Demokratische Republik Kongo zms
Mbo A10 Lundu-Balong, Ngoe 45.000 Kamerun mbo
Mboko C30 Mbosi 27.200 Republik Kongo mdu
Mbosi C30 Mbosi 108.000 Republik Kongo mdw
Mengisa A70 Beti-Fang 20.000 Kamerun mct
Mfinu B80 Yanzi 8400 Demokratische Republik Kongo zmf
Moi C40 Bangi-Ntomba 3020 Republik Kongo mow
Mokpwe A20 Duala 32.200 Kamerun bri
Molengue B00 - innerhalb der Zone B nicht weiter klassifiziert 1000 Äquatorialguinea bxc
Mpiemo A80 Makaa-Njem 29.000 Zentralafrikanische Republik, Kamerun, Republik Kongo mcx
Mpongmpong A80 Makaa-Njem 45.000 Kamerun mgg
Mpuono B80 Yanzi 165.000 Demokratische Republik Kongo zmp
Myene B10 Myene 46.700 Gabun mye
Ndasa B20 Kele 6990 Republik Kongo, Gabun nda
Ndobo C40 Bangi-Ntomba, Ngiri 10.200 Demokratische Republik Kongo ndw
Ndolo C40 Bangi-Ntomba, Lusengo 8000 Demokratische Republik Kongo ndl
Ndumu B60 Mbere 4310 Gabun nmd
Ngando C10 Ngando 5000 Zentralafrikanische Republik ngd
Ngando C70 Mongo 220.000 Demokratische Republik Kongo nxd
Ngelima C50 Ngombe 13.600 Demokratische Republik Kongo agh
Ngom B20 Kele 12.770 Gabun, Republik Kongo nra
Ngombe C50 Ngombe 150.000 Demokratische Republik Kongo ngc
Ngul B60 Mbere 8400 Demokratische Republik Kongo nlo
Ngumbi A30 Bube-Benga, Yasa 4000 Äquatorialguinea nui
Ngundi C20 Ngundi 3000 Republik Kongo ndn
Ngungwel B70 Teke 45.000 Republik Kongo ngz
Njebi B50 Njebi 135.100 Gabun, Republik Kongo nzb
Njyem A80 Makaa-Njem 7000 Kamerun, Republik Kongo njy
Nkongho A10 Lundu-Balong 2230 Kamerun nkc
Nkutu C80 Tetela 40.000 Demokratische Republik Kongo nkw
Ntomba C40 Bangi-Ntomba 100.000 Demokratische Republik Kongo nto
Ombamba B60 Mbere 24.800 Republik Kongo, Gabun mbm
Ombo C70 Mongo 8400 Demokratische Republik Kongo oml
Oroko A10 Lundu-Balong 106.000 Kamerun bdu
Pagibete C50 Ngombe 28.000 Demokratische Republik Kongo pae
Pande C20 Ngundi 9700 Zentralafrikanische Republik bkj
Pinji B30 Tsogo 5000 Gabun pic
Poke C60 Kele 46.000 Demokratische Republik Kongo pof
Pol A90 Kako 44.100 Kamerun, Republik Kongo pmm
Punu B40 Sira 132.060 Gabun, Republik Kongo puu
Sakata C40 Bangi-Ntomba 75.000 Demokratische Republik Kongo skt
Sake B20 Kele 1000 Gabun sak
Sangu B40 Sira 20.900 Gabun snq
Seki B20 Kele 14.690 Äquatorialguinea, Gabun syi
Sengele C40 Bangi-Ntomba 17.000 Demokratische Republik Kongo szg
Sighu B20 Kele 1000 Gabun sxe
Simba B30 Tsogo 3000 Gabun sbw
Sira B40 Sira 39.400 Gabun swj
So A80 Makaa-Njem 9000 Kamerun sox
So C60 Kele 6000 Demokratische Republik Kongo soc
Songomeno C90 Bushong 50.000 Demokratische Republik Kongo soe
Tchitchege B70 Teke 2000 Gabun tck
Teke B70 Teke 203.200 Demokratische Republik Kongo, Republik Kongo tek
Teke-Eboo B70 Teke 20.400 Republik Kongo, Demokratische Republik Kongo ebo
Teke-Fuumu B70 Teke 8150 Republik Kongo ifm
Teke-Kukuya B70 Teke 38.800 Republik Kongo kkw
Teke-Laali B70 Teke 2100 Republik Kongo lli
Teke-Nzikou B70 Teke ? Republik Kongo nzu
Teke-Tege B70 Teke 65.000 Republik Kongo, Gabun teg
Teke-Tsaayi B70 Teke 129.500 Republik Kongo, Gabun tyi
Teke-Tyee B70 Teke 14.400 Republik Kongo tyx
Tembo C50 Ngombe 5000 Demokratische Republik Kongo tmv
Tetela C80 Tetela 750.000 Demokratische Republik Kongo tll
Tibea A50 Bafia 1400 Kamerun ngy
Tiene B80 Yanzi 24.500 Demokratische Republik Kongo tii
Tsaangi B50 Njebi 22.210 Republik Kongo, Gabun tsa
Tsogo B30 Tsogo 12.000 Gabun tsv
Ukhwejo A80 Makaa-Njem 2000 Zentralafrikanische Republik ukh
Vumbu B40 Sira 2460 Gabun vum
Wandji B50 Njebi 10.500 Gabun wdd
Wongo C90 Bushong 12.700 Demokratische Republik Kongo won
Wumboko A20 Duala 4000 Kamerun bqm
Wumbvu B20 Kele 18.300 Gabun, Republik Kongo wum
Yaka C10 Ngando 30.000 Zentralafrikanische Republik, Republik Kongo ngd
Yaka B70 Teke 10.000 Republik Kongo iyx
Yamongeri C40 Bangi-Ntomba 13.000 Demokratische Republik Kongo ymg
Yangho B60 Mbere 5000 Gabun ynh
Yansi B80 Yanzi 10.000 Demokratische Republik Kongo yns
Yasa A30 Bube-Benga, Yasa 2400 Kamerun, Äquatorialguinea, Gabun yko
Yela C80 Tetela 33.000 Demokratische Republik Kongo tll


|- | Kela || C80 || Kela || 180.000 || Demokratische Republik Kongo || kel

Demokratische Republik Kongo Republik Kongo


Zone D

  • D10 Enya:

Enya gey Lengola lej Mbole mdq Mituku zmq

  • D20 Lela-Kalanga:

Bali bcp Beeke bkf Hamba hba Holoholo hoo Kanu khx Kwami ktf Lega-Mwenga lgm Lega-Shabunda lea Lika lik Songoora sod Zimba zmb

  • D30 Bira-Huku:

Amba rwm Bera brf Bhele bhy Bila bip Bodo boy Budu buu Homa hom Kaiku kkq Kango kzy Komo kmw Mbo zmw Ndaka ndk Nyali nlj Vanuma vau

  • D40 Nyaga:

Nyaga nyj

  • D50 Bembe:

Bembe bmb Buyu byi

Zone E

  • E10 Kuria:

Ekegusiiguz Ikizu ikz Ikoma-Nata-Isenye ntk Kabwa cwa Kuria kuj Ngoreme ngg Suba sxb Suba-Simbiti ssc Temi soz Zanaki zak

  • E20 Kikuyu-Kamba:

Dhaiso dhs Kikuyu kik Kamba kam Kiembu ebu

    • Meru:

Gichuka cuh Kimîîru mer Kitharaka thk Mwimbi-Muthambi mws

  • E30 Chaga:

Gweno gwe Kahe hka Machame jmc Mochi old Rombo rof Rwa rwk Vunjo vun

  • E40 Nyika
    • Malakote:

Kiwilwana mlk

    • Mijikenda:

Chichonyi-Chidzihana-Chikauma coh Chidigo dig Chiduruma dug Kigiryama nyf Segeju seg

    • Pokomo:

Kipfokomo pkb

    • Taita:

Dawida dav Sagalla tga

Zone F

  • F10 Tongwe

Bende bdp Fipa fip Mambwe-Lungu mgr Pimbwe piw Rungwa rnw Tongwe tny

  • F20 Sukuma-Nyamwezi

Bungu wun Kimbu kiv Konongo kcz Nyamwezi nym Sukuma suk Sumbwa suw

  • F30 Nyilamba-Langi

Langi lag Mbugwe mgz Nilamba nim Nyaturu rim

Zone G

  • G10 Gogo:

Gogo gog Kagulu kki

  • G20 Shambala:

Pare asa Bondei bou Shambala ksb Taveta tvs

  • G30 Zigula-Zaramo:

Zigula ziw Mushungulu xma Doe doe Kami kcu Kutu kdc Kwere cwe Luguru ruf Ngulu ngp Sagala sbm Vidunda vid Zaramo zaj

  • G40
    • Swahili:

Swahili swh Kongo-Swahili swc Mwali wlc Ndzwani wni Ngazidja zdj Maore swb Makwe ymk Mwani wmw

  • G50
    • Pogoro:

Ndamba ndj Pogolo poy

  • G60
    • Bena-Kinga:

Bena bez Hehe heh Kinga zga Kisi kiz Magoma gmx Manda mgs Pangwa pbr Sangu sbp Vwanji wbi

Zone H

Zone J

Zone K

Zone L

Zone M

Zone N

Zone P

Zone R

Zone S

Nicht klassifiziert

Weblinks[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Einzelnachweise[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

  1. Jouni Filip Maho: NUGL Online. The online version of the New Updated Guthrie List, a referential classification of the Bantu languages. 2009.
  2. Bernd Heine: Zur genetischen Gliederung der Bantusprachen. In: Afrika und Übersee Band l06, Heft 3. 1973. S. l64–185.
  3. Yonne Bastin, André Coupez, Michael Mann: Continuity and Divergence in the Bantu Languages. Perspectives from a Lexicostatistic Study. Musée royal de l’Afrique centrale, Tervuren 1999.
  4. Christopher Ehret: An African Classical Age: Eastern and Southern Africa in World History, 1000 B.C. to A.D. 400. University Press of Virginia, 1998.
  5. Derek Nurse: Historical Classifications of the Bantu Languages. In: Azania: Archaeological Research in Africa, Band 29, Heft 1. 1994. S 65-81.