Stolpersteine in den Niederlanden

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Stolpersteine in Utrecht

Die Liste Stolpersteine in den Niederlanden informiert über in den Niederlanden verlegte Stolpersteine. Die von dem deutschen Künstler Gunter Demnig verlegten Stolpersteine erinnern an das Schicksal der Menschen, die von den Nationalsozialisten ermordet, deportiert, vertrieben oder in den Suizid getrieben wurden. Die Stolpersteine werden vom Künstler zumeist selbst verlegt. Im Regelfall liegen die Stolpersteine vor dem letzten selbstgewählten Wohnort des Opfers. Stolpersteine werden auf Niederländisch struikelstenen genannt, auf Friesisch hingegen stroffelstiennen.[1]

Geschichte[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Gunter Demnig verlegt seit 2007 regelmäßig Stolpersteine in den Niederlanden. Der ersten Stadt, Borne, in der heute 81 Steine verlegt sind, folgten in rascher Folge zunächst mehr als hundert Städte und Gemeinden mit mehr als 7000 verlegten Stolpersteinen. Anders als in Norwegen gibt es in den Niederlanden keine zentrale Erfassung und Dokumentation aller verlegten Stolpersteine, weshalb bislang nur Schätzungen vorliegen. Die 2019 gegründete Stichting Stolpersteine mit Sitz in Amsterdam hat mit einer systematischen Erfassung auf wissenschaftlicher Basis begonnen, die Zahl der dort verlegten Steine wird auf mehr als 700 geschätzt.[2] Die Stiftung hat ihr Tätigkeitsfeld inzwischen auch auf Utrecht erweitert, wo mehr als hundert Stolpersteine verlegt wurden, und kooperiert mit der Stiftung – Spuren – Gunter Demnig. Jeweils rund 400 Steine finden sich in Hilversum und Rotterdam, 274 in Eindhoven, mindestens 156 in Den Haag. Des Weiteren sind insbesondere Kleinstädte mit systematischer Erfassung ihrer Opfer zu erwähnen: Assen (ungefähr 420), Gouda (298), Oss (270), Schiedam (mit mehr als 150) und Stadskanaal (143).(Stand: Oktober 2021)

Stolpersteinlisten[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Ort Provinz Erstverlegung Anzahl Stolpersteine letzte Verlegung Fotos Liste Belege
Aalten  Gelderland 13. Feb. 2015 70 [3]
Almelo Overijssel Overijssel 2. Mai 2009 mehr als 123 8. Nov. 2020
Alphen aan den Rijn  Zuid-Holland 15. Nov. 2020 25 22. Apr. 2022
Altena  Noord-Brabant 6. Apr. 2010 11 12. März 2019
Amstelveen  Noord-Holland 15. Apr. 2022 30 18. Mai 2022
Amsterdam  Noord-Holland 4. Mai 2009 mind. 750 27. Feb. 2015
Amsterdam-Noord  Noord-Holland 17. Juni 2012 5 17. Juni 2012
Amsterdam-West  Noord-Holland 4. Mai 2009 9 3. Aug. 2021
Assen  Drenthe 20. Juni 2012 ungefähr 420 20. Juni 2012
Bergen  Noord-Holland 29. Feb. 2016 13 24. Apr. 2020
Berkelland  Gelderland 26. Juli 2011 88 24. Aug. 2012
Beverwijk  Noord-Holland 16. Apr. 2014 19 16. Apr. 2015
De Bilt  Utrecht 1. Sep. 2021 14 1. Sep. 2021
Bloemendaal  Noord-Holland 29. Feb. 2016 2 29. Feb. 2016
Bodegraven-Reeuwijk  Zuid-Holland 4. Dez. 2016 7 4. Dez. 2016
Borger-Odoorn  Drenthe 6. Nov. 2014 8 1. Okt. 2021
Borne Overijssel Overijssel 29. Nov. 2007 81 31. März 2010
Breda  Noord-Brabant 19. Mai 2022 11 7. Nov. 2022
Brielle  Zuid-Holland 25. Juli 2011 21 25. Juli 2011
Coevorden  Drenthe 7. Nov. 2014 95 13. Juli 2023[4]
Culemborg  Gelderland 16. Juni 2012 46 24. Okt. 2013
Den Haag  Zuid-Holland 21. Aug. 2012 156 6. Juli 2013
Deventer Overijssel Overijssel 26. Okt. 2015 88 10. Aug. 2017 [5][6]
Diemen  Noord-Holland 4. Okt. 2019 11 27. Feb. 2020
Doesburg  Gelderland 3. Mai 2009 10 3. Mai 2009
Doetinchem  Gelderland 13. Feb. 2015 7 13. Feb. 2015
Dordrecht  Zuid-Holland 11. Apr. 2014 152 19. Nov. 2016 [7]
Echt-Susteren  Limburg 2. Juli 2013 4 12. Feb. 2015
Edam-Volendam  Noord-Holland 5. Okt. 2018 23 5. Okt. 2018
Eindhoven  Noord-Brabant 10. Mai 2009 244 22. Juli 2011
Emmen  Drenthe 19. Apr. 2011 90 20. Juni 2012
Enkhuizen  Noord-Holland 19. Sep. 2021 5 19. Sep. 2021
Enschede Overijssel Overijssel 28. Apr. 2009 212 28. Apr. 2009
De Fryske Marren  Fryslân 28. März 2020 3 30. März 2020
Geertruidenberg  Noord-Brabant 31. Okt. 2014 10 31. Okt. 2014
Goeree-Overflakkee  Zuid-Holland 12. Apr. 2014 57 2. Dez. 2016
Goes  Zeeland 13. Juni 2019 3 13. Juni 2019
Goirle  Noord-Brabant 28. Aug. 2012 5 28. Aug. 2012
Gooise Meren  Noord-Holland 26. Juli 2011 15 August 2021
Gorinchem  Zuid-Holland 1. Dez. 2016 43 5. Okt. 2021
Gouda  Zuid-Holland 28. Apr. 2011 298 12. Apr. 2021
Groningen  Groningen 11. Apr. 2010 mind. 154 16. Mai 2019
Gulpen-Wittem  Limburg 31. Okt. 2022 17 31. Okt. 2022 [8]
Haaksbergen Overijssel Overijssel 1. Apr. 2010 23 19. Aug. 2012
Haarlem  Noord-Holland 1. März 2013 46 1. März 2013
Hardenberg Overijssel Overijssel 15. Okt. 2012 36 15. Okt. 2012
Hardinxveld-Giessendam  Zuid-Holland 12. März 2019 3 12. März 2019
Harlingen  Fryslân 20. Aug. 2012 45 20. Aug. 2012
Hattem  Gelderland 22. Apr. 2011 18 2. Mai 2011 [9]
Heiloo  Noord-Holland 12. Feb. 2017 26 6. Okt. 2018
Heemstede  Noord-Holland 26. Mai 2021 2 26. Mai 2021
Heerlen  Limburg 25. Aug. 2012 71 [10]
Hellendoorn Overijssel Overijssel 28. Okt. 2013 14 27. Okt. 2015
Hellevoetsluis  Zuid-Holland 25. Juli 2011 1 25. Juli 2011
Hengelo Overijssel Overijssel 3. Apr. 2014 171 15. Sep. 2021
’s-Hertogenbosch  Noord-Brabant 28. Aug. 2012 125
Heusden  Noord-Brabant 12. März 2019 3 12. März 2019
Hilversum  Noord-Holland 6. Mai 2009 um 400
Hoek van Holland  Zuid-Holland 17. Feb. 2015 5 17. Feb. 2015
Hof van Twente Overijssel Overijssel 12. Juli 2013 33
Houten  Utrecht 12. Okt. 2021 1 12. Okt. 2021
Het Hogeland  Groningen 7. Apr. 2014 88
Hoogeveen  Drenthe 5. Nov. 2014 47 28. Mai 2021
Hoorn  Noord-Holland 18. Juni 2012 15 18. Juni 2012
Hulst  Zeeland 30. Apr. 2018 1 30. Apr. 2018
Kampen Overijssel Overijssel 21. Apr. 2011 44 5. Juli 2013
Kerkrade  Limburg 3. Okt. 2010 33 [11]
Krimpen aan den IJssel  Zuid-Holland 11. November 2020 6 11. November 2020
Landgraaf  Limburg 17. Juni 2017 6 17. Juni 2017
Land van Cuijk  Noord-Brabant 21. Juni 2012 2 21. Juni 2012
Leiden  Zuid-Holland 8. Apr. 2010 13 8. März 2021
Lochem  Gelderland 30. Aug. 2012 37
Losser Overijssel Overijssel 11. Juli 2013 10 11. Juli 2013
Maasdriel  Gelderland 9. Apr. 2014 9 9. Apr. 2014 [12]
Maassluis  Zuid-Holland 31. Okt. 2014 5 31. Okt. 2014
Maastricht  Limburg 22. Juni 2012 215 22. Okt. 2013
Meppel  Drenthe 20. Apr. 2011 89 20. Apr. 2011
Middelburg  Zeeland 21. Feb. 2016 48 24. Okt. 2017 [13]
Midden-Drenthe  Drenthe 4. Nov. 2014 88 [14]
Midden-Groningen  Groningen 60
Montferland  Gelderland 10. Juli 2013 2 10. Juli 2013
Neder-Betuwe  Gelderland 26. Juli 2011 4 26. Juli 2011
Nijkerk  Gelderland 8. Juli 2013 54 8. Juli 2013
Nissewaard  Zuid-Holland 21. Juni 2012 17 21. Juni 2012
Noardeast-Fryslân  Fryslân 8. Okt. 2018 2 14. Apr. 2022
Noordwijk  Zuid-Holland 29. Sep. 2021 13 29. Sep. 2021
Nunspeet  Gelderland 7. Juli 2013 1 7. Juli 2013
Oldambt  Groningen 3. Juli 2013 16 4. Aug. 2017
Ommen Overijssel Overijssel 4. März 2013 27
Oost Gelre  Gelderland 24. Aug. 2012 ca. 110 24. Aug. 2012
Oosterhout  Noord-Brabant 31. Okt. 2014 3 31. Okt. 2014
Ooststellingwerf  Fryslân 31. Okt. 2015 4 31. Oktober 2015
Opsterland  Fryslân 7. Dez. 2016 14 7. Dez. 2016
Oss  Noord-Brabant 23. Juli 2011 263 8. April 2014
Oudewater  Utrecht 19. Feb. 2015 3 19. Feb. 2015 [15]
Pekela  Groningen 19. Juni 2012 56 19. Juni 2012
Purmerend  Noord-Holland 24. Feb. 2015 5 3. Okt. 2019 [16]
Raalte Overijssel Overijssel 6. Apr. 2014 38
Rijssen-Holten Overijssel Overijssel 31. März 2010 33 1. April 2010
Rijswijk  Zuid-Holland 24. Feb. 2015 7 24. Feb. 2015 [17]
De Ronde Venen  Utrecht 23. Aug. 2012 9 23. Aug. 2012
Roosendaal  Noord-Brabant 6. Apr. 2010 24 22. Juli 2011
Rotterdam  Zuid-Holland 7. Apr. 2010 128 10. April 2014
Schagen  Noord-Holland 25. Okt. 2013 9 25. Oktober 2013
Schiermonnikoog  Fryslân 1. Mai 2011 5 1. Mai 2011
Schiedam  Zuid-Holland 11. Apr. 2014 mehr als 150 11. April 2014
Schouwen-Duiveland  Zeeland 7. Feb. 2017 23 7. Feb. 2017
Sittard-Geleen  Limburg 8. Nov. 2014 160 24. Juni 2022
Smallingerland  Fryslân 5. Juli 2016 15 20. Okt. 2017
Soest  Utrecht 6. Aug. 2010 2 6. Aug. 2010
Stadskanaal  Groningen 143
Steenwijkerland Overijssel Overijssel 6. Dez. 2016 61 17. Sep. 2017 [18][19]
Stein  Limburg 3. Nov. 2021 2 3. Nov. 2021
Stichtse Vecht  Utrecht 27. Feb. 2013 5 27. Feb. 2013
Súdwest-Fryslân  Fryslân 20. Apr. 2009 25 11. April 2010
Terneuzen  Zeeland 30. Apr. 2018 10 30. Apr. 2018
Terschelling  Fryslân 4. Mai 2011 3 4. Mai 2011
Teylingen  Zuid-Holland 3. Mai 2021 1 3. Mai 2021
Tiel  Gelderland 7. Apr. 2010 21 7. April 2010
Tilburg  Noord-Brabant 6. Apr. 2010 37 26. Sep. 2021 [20]
Tynaarlo  Drenthe 19. Apr. 2011 20 19. April 2011
Twenterand Overijssel Overijssel 6. Dez. 2016 9 6. Dezember 2016
Urk  Flevoland 21. Apr. 2011 3 21. April 2011
Utrecht  Utrecht 8. Apr. 2010 mehr als 100 15. Apr. 2021
Vaals  Limburg 19. Juli 2011 9 26. Juli 2019
Valkenburg aan de Geul  Limburg 7. Nov. 2014 42 5. Okt. 2017
Velsen  Noord-Holland 7. Okt. 2018 18
Venlo  Limburg 22. Juni 2012 2 9. Feb. 2015
Venray  Limburg 8. Okt. 2019 10 8. Okt. 2019
Vijfheerenlanden  Utrecht 4. Juli 2013 6 1. Mai 2018
Vlissingen  Zeeland 13. Juni 2019 28 17. Nov. 2021
Waadhoeke  Fryslân 15. Apr. 2014 9 15. Apr. 2014
Waterland  Noord-Holland 29. Feb. 2016 20 6. Nov. 2021
Weesp  Noord-Holland 6. Mai 2009 59 6. Mai 2009
West Betuwe  Gelderland 8. Juni 2010 12 11. Aug. 2017
Westerkwartier  Groningen 78 [21]
Westland  Zuid-Holland 25. Feb. 2016 10 25. Feb. 2016
Weststellingwerf  Fryslân 7. Apr. 2014 5 7. April 2014
Westvoorne  Zuid-Holland 25. Juli 2011 6 25. Juli 2011
Wierden Overijssel Overijssel 19. Juni 2012 20 25. Oktober 2013
Winterswijk  Gelderland 21. Juni 2012 6 21. Juni 2012
Woerden  Utrecht 30. Sep. 2021 7 30. Sep. 2021
Zaanstad  Noord-Holland 5. Mai 2009 40 17. Apr. 2019
Zaltbommel  Gelderland 24. Aug. 2012 56
Zutphen  Gelderland 10. Juli 2013 74 2. Juni 2021
Zwartewaterland Overijssel Overijssel 5. Nov. 2014 11 5. Nov. 2014
Zwijndrecht  Zuid-Holland 18. Feb. 2015 22 7. März 2019
Zwolle Overijssel Overijssel 6. Apr. 2014 120 30. Juni 2017


Weblinks[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Commons: Stolpersteine in den Niederlanden – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

  1. Stichting Stolpersteine. Abgerufen am 9. Dezember 2020.
  2. Stichting Stolpersteine Amsterdam: Welcome to Stichting Stolpersteine. In: stichting-stolpersteine.nl, abgerufen am 13. Juni 2020.
  3. 27 Stolpersteine herdenken omgekomen Joden Aalten en Wehl (Memento vom 2. April 2015 im Internet Archive)
  4. https://www.synagoge-coevorden.nl/stolpersteinen/stolpersteine-2023/
  5. struikelstenen-deventer.nl
  6. okbbathmen.nl (Memento vom 20. August 2017 im Internet Archive)
  7. Stolpersteine Dordrecht
  8. L24 Redactie: Gulpen wordt onderdeel van ‘Europees monument’ van Stolpersteine. In: limburg24.nl. 30. Oktober 2022, abgerufen am 1. November 2022 (niederländisch).
  9. Stolpersteine in Hattem
  10. Door Jan Bardoul (1936-2022) kregen tientallen Holocaust-slachtoffers een gedenksteen. In: stichting Lodewijk Foijer. Abgerufen am 1. November 2022 (niederländisch).
  11. Stolpersteine Kerkrade (Memento vom 28. April 2016 im Internet Archive)
  12. BD: Stolpersteine gelegd in Rossum (video), 10. April 2014
  13. Struikelstenen Zeeland
  14. Vandaag zijn de eerste 15 stenen gelegd in Beilen (Memento vom 22. Februar 2015 im Internet Archive)
  15. deweekkrant.nl
  16. (Memento vom 8. Dezember 2015 im Internet Archive)
  17. Eerste Stolpersteine in Rijswijk (Memento vom 2. April 2015 im Internet Archive)
  18. struikelsteen.nl
  19. steenwijkercourant.nl
  20. BD: Negen nieuwe struikelstenen voor Joodse Tilburgers: ‘Het komt hard aan, verhalen die zo dichtbij komen’, 26. September 2021
  21. Traces of War: Stolperstein Eesterweg 6 (Doezum), abgerufen am 3. Oktober 2021